Durf dat belangrijke gesprek aan te gaan!

empathisch communiceren 

Ik heb  regelmatig empathische gesprekken met de naaste familieleden van iemand met dementie. Ik vind dat belangrijk. Het goed leren kennen van elkaar is voor mij van grote waarde om familieleden van ondersteuning te voorzien. De communicatie omtrent vele zaken die betrekking met hun dierbare verloopt prettig als je elkaar goed kent. Het verloop van dementie kan heel verschillend zijn en voor familieleden, het is vaak een grijs gebied. Het is waardevol om me hier  bewust van te zijn.  Als ik als begeleider/verzorger hier bewust op observeer kan ik adequaat reageren. 

Zij zien hun dierbare zichtbaar achteruit gaan. De onmacht en het steeds iemand moeten achterlaten maakt intens verdrietig. Als ik bijvoorbeeld een dochter met een wat treurig gezicht stilletjes dag hoor zeggen en de achterdeur uitloopt, loop ik er altijd even achter aan om te vragen hoe het gaat. 
Ik wacht even af wat er komt. Op dit soort momenten wil ik er echt even zijn voor dit familielid.  Een luisterend oor is zo belangrijk voor de innerlijke strijd die familie soms ervaart. Ik hoop dat ik dan op die momenten  een rots in de branding kan zijn voor de dierbaren van een bewoner. Zij worstelen soms met vragen of schaamte waar zij niet zo 123 over zullen beginnen. 

Een vraag stellen als hoe ervaart u de situatie rondom uw dierbare met dementie? Is heel belangrijk. Deze vraag stel ik regelmatig als de relatie vertrouwt is. Ik heb gemerkt door toch een gesprek aan te gaan en deze vraag te durven stelen dat er wel degelijk vragen zijn of problemen waar zij tegenaan lopen. 
Dat zij weleens verkeerd worden geïnterpreteerd of als overbezorgd worden gezien is vaak de onmacht die er aan ten grondslag ligt. Hier oog voor hebben maakt dat de communicatie een waardevolle vertrouwde wending kan geven. 
Een dochter vond het bijvoorbeeld heel naar dat haar moeder zulke gekke dingen zij. En had moeite met het bezoeken van haar moeder. Een soort schaamte en een sorry als moeder weer iets raars zei. Dit deed ze eerder nooit hoor! Zei de dochter met schaamrood o de kaken. 

Dit kwam vaker voor en door uit te leggen dat dit bij dementie decorumverlies heet. komt er een grote zucht. oh wat fijn dat ik dit nu weet, ik kan er nu beter mee omgaan. Het  is gedrag dat helaas veel voorkomt bij dementie. Niet leuk maar vooral heel goed uit te leggen. Het uitleggen naar familieleden vind ik dan ook echt een must voor elke zorgverlener. Ook het begeleiden van bezoekjes als dit stroef verloopt is een aanleiding om te ondersteunen en goed te begeleiden.
Zo kwam ik er in een evaluatie gesprek achter dat de dochter bijna altijd verdrietig in de auto naar huis zat. En dat ze altijd op zag tegen het afscheid met haar moeder. Zij hadden dan een mooie ochtend gehad., samen geluncht het was altijd heel gezellig maar eenmaal terug op moeders appartement kwam het moment van afscheid. Het afscheid dat altijd met ruzie eindigde. Met een eenvoudige tip hoe zij dit het beste kon aanpakken maakte het dat haar bezoekjes voortaan ook fijn eindigde. De dankbaarheid van de dochter hiervoor was zo groot. 

Een zoon vertelde eens nadat ik de belangrijke vraag had gesteld hoe het contact met zijn vader verliep, het is dan zo fijn om wat handvaten aan te reiken. Zijn vader bleef vaak aan de wandel en het was even moeilijk daar doorheen te breken. Hij gaf aan dan al snel de moed op te willen geven als het hem niet lukte. Je voelt je zo onhandig met al die mede bewoners en medewerkers. Daar heb ik veel moeite mee. Dit was overigens ook de rede dat ik de belangrijke vraag stelde hoe zijn contact en bezoekjes aan zijn vader verlopen. Op deze momenten ben ik zo blij dat gedaan te hebben. 
 
Zo kon ik de zoon hierin begeleiden zodat zijn vader even bij hem bleef zitten. En hoe je dat op dit specifieke moment het beste kunt organiseren met zijn vader. Het is dan zo mooi om te zien hoe hij dit bij zijn volgende bezoekjes aan zijn lieve vader steeds meer op een ontspannen en natuurlijke manier in kon zetten.
Omgaan als familie van iemand met dementie kan soms best lastig en griezelig zijn. Familieleden blijven hierdoor weg of komen maar mondjesmaat. Aan mij en mijn collega’s een belangrijke taak om hierin goed te observeren en ondersteuning bieden daar waar nodig is. Het bewust zijn en je soms in te leven in de situatie. Op deze manier ga je heel anders kijken naar naasten, die moeite hebben met de omgang met hun partner, vader, moeder, opa , oma, vriend of vriendin.
En door het empathische gesprek aan te gaan, kom je er vaak ook achter dat het een relevante reden kan hebben. Het te snel oordelen als een bewoner weinig bezoek krijgt. Want dat oordeel is echt te kort door de bocht! Het kan namelijk een teken zijn dat de dierbaren er erg veel moeite mee hebben. Als dit bespreekbaar wordt  gemaakt kan dit van grote waarde zijn en is dit een vette win-win voor alle partijen!